Iluzoryczny wspólnik spółki z o.o. to pojęcie języka prawniczego wprowadzone przez prawotwórcze działania Sądu Najwyższego bardzo często jest wykorzystywane do uznawania dwuosobowych spółek z o.o. za jednoosobowe spółki z o.o. Nie jest to pojęcie języka prawnego, bowiem żadna ustawa nie posługuje się zwrotem „wspólnik iluzoryczny”, „udziałowiec iluzoryczny” czy „niemal jedyny wspólnik spółki z o.o.”.
Skorzystaj z fachowej pomocy kancelarii w napisaniu odwołania.
Masz pytania? Zadzwoń 502 619 281 / napisz kancelaria@zawartka.pl
Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00.
Jak wskazał Sąd Okręgowy w Krakowie w jednym ze swoich orzeczeń, „brak jest jasnej definicji terminów „niemal jedyny wspólnik”, „udziałowiec iluzoryczny”. Odpowiedź na pytanie kiedy spółka powinna być uznana za wieloosobową, a kiedy „za niemal jednoosobową” nie jest jednoznaczna” (wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 29 stycznia 2019 r. VII U 1663/18 – link). W przytoczonym wyroku Sąd uznał, że brak jest postaw do uznania, że (…) Sp. z o.o. w spornym okresie była spółką jednoosobową („niemal jednoosobową”) ani też, że M. L. jest „wspólnikiem iluzorycznym” tym samym brak było podstaw do objęcia J. M obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi na podstawie art. 6 pkt 5 w zw. z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Wyrok jest prawomocny.
ILUZORYCZNY WSPÓLNIK SPÓŁKI Z O.O.
Jakiś czas temu na blogu informowaliśmy o praktyce ZUS polegającej na obejmowaniu większościowych wspólników spółki z o.o. obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego z wykorzystaniem argumentacji „iluzorycznego wspólnika” – zobacz DECYZJA NFZ O OBJĘCIU OBOWIĄZKIEM UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO. Ostatnio w tej materii wypowiedział się Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie odwołania od decyzji ZUS o objęciu obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. ZUS uznał, że w zakresie ubezpieczeń społecznych Spółka z o.o. (…) powinna być traktowana jako spółka jednoosobowa, z uwagi na posiadanie przez wnioskodawcę 95% udziałów Spółki, co czyni z drugiego wspólnika dysponującego 5% udziałów wspólnikiem iluzorycznym. Sąd uznał, że skoro udziały należały do dwóch wspólników, to nie można uznawać takiej spółki za jednoosobową. Rozpatrując sprawę Sąd oparł się na wykładni literalnej przepisów art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, odwołując się do definicji jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wyrażonej w art. 4 § 1 pkt 3 kodeksu spółek handlowych, które to przepisy nie budzą większych wątpliwości interpretacyjnych. Zobacz ten wyrok – link.
NIEMAL JEDYNY WSPÓLNIK SPÓŁKI Z O.O. – CZY ZUS MA KOMPETENCJE DO UZNAWANIA SPÓŁEK ZA JEDNOOSOBOWE?
ZUS powołując się na treść art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej, uznaje że będąc niemal jedynym wspólnikiem spółki z o.o., dla celów ubezpieczeń społecznych większościowy wspólnik powinien być traktowany jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność i podlegać z tego tytułu obowiązkowi składkowemu.
Powstaje jednak pytanie czy ZUS ma możliwość badania czy udział drugiego wspólnika jest iluzoryczny czy nie. Literalne brzmienie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej odsyła w tym względzie do odpowiednich regulacji Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie zasad techniki prawodawczej, do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami. Skoro więc art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej posługuje się terminem „jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością” to termin ten należy wykładać tożsamo według znaczenia nadanego mu na mocy definicji z art. 4 § 1 pkt 3 k.s.h.
Ponadto przepis art. 153 k.s.h. wprost przewiduje, że to umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i są niepodzielne. O możliwym funkcjonowaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jednoosobowo bądź wieloosobowo świadczy także chociażby treść art. 156 k.s.h., mówiąca o tym, że „w spółce jednoosobowej jedyny wspólnik wykonuje wszystkie uprawnienia przysługujące zgromadzeniu wspólników zgodnie z przepisami niniejszego działu. Przepisy o zgromadzeniu wspólników stosuje się odpowiednio.” O sposobie ukształtowania struktury udziałów w spółce z o.o. stanowi tylko i wyłącznie sposób podziału kapitału zakładowego. Co nie jest prawem zabronione jest dozwolone. Zatem jeśli k.s.h. dopuszcza funkcjonowanie spółki, w której jeden ze wspólników ma 99% udziałów, a drugi 1% udziałów to jest to dozwolone. Fakt, że ma to swoje konsekwencje w sferze ubezpieczeń społecznych nie powinien być argumentem ku temu, aby uznawać taką spółkę „na siłę” za spółkę jednoosobową.
ZUS posługując się pozaprawną koncepcją „wspólnika iluzorycznego” tak naprawdę doprowadza do zanegowania umowy spółki, do czego nie ma uprawnień, zanegowania wpisu w rejestrze spółek, do czego również nie ma uprawnień, a nadto zanegowania wolnej woli wspólników, co także jest poza kompetencjami ZUS.
Tego rodzaju praktyki organu rentowego prowadzą do sytuacji gdzie prawo w zakresie jego przewidywalność i konkretności nie istnieje. Tworzy to stan zupełnej dowolności w stosowaniu prawa. Przepis jasny w swoim znaczeniu zyskuje zupełnie inną treść w drodze prawotwórczej wykładni tylko po to by ZUS mógł dochodzić od obywatela zapłaty składek. Dziwi przyzwolenie sądów na tego typu praktyki organu rentowego. Sądy powinny chronić obywateli przed „kreatywnym” stosowaniem prawa przez ZUS podyktowanym interesem fiskalnym państwa. Przywołane powyżej orzeczenia Sądu Okręgowego w Krakowie i Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim są – niestety – odosobnionymi głosami judykatury. Jednak pokazują, że można wygrać tego typu sprawę z ZUS. Zachęcamy do próbowania! Składania odwołań od decyzji ZUS! Prezentowania „zgrabnej” argumentacji, która będzie w stanie przekonać sąd do racji obywatela w sporze z ZUS.
PRAWNIK ZUS. STAJEMY PO STRONIE OBYWATELA W SPORACH Z ZUS.
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą kancelarii i skorzystania z naszych usług.
Zadzwoń 502 619 281 / napisz kancelaria@zawartka.pl
Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00.
SZYBKI KONTAKT PRZEZ FORMULARZ KONTAKTOWY:
