Pozorność umowy o prace; jak udowodnić że umowa nie była pozorna? Kiedy umowa o pracę może zostać uznana za pozorną? W poprzednim wpisie na blogu informowaliśmy o wygranej sprawie o pozorność umowy o pracę z ZUS Kraków (wpis dostępny tutaj). Dziś kilka słów od strony merytorycznej w temacie pozorności umowy o pracę.
POZORNOŚĆ UMOWY O PRACE. PAMIĘTAJ – DECYZJA ZUS TO NIE WYROK. MOŻESZ ZŁOŻYĆ ODWOŁANIE DO SĄDU I UZYSKAĆ ZMIANĘ DECYZJI ZUS.
Widzimy, że ZUS w całej Polsce aktywnie prowadzi szereg postępowań, w których uznaje umowę o pracę za pozorną i wydaje decyzje o niepodleganiu do ubezpieczeń społecznych, co niesie za sobą dalsze konsekwencje prawne. Jeśli w Państwa indywidualnej sprawie ZUS wydał taką decyzję, to niezwłocznie powinniście skontaktować się z prawnikiem ZUS.
Skontaktuj się z nami już dziś. Napisz kancelaria@zawartka.pl lub zadzwoń: 502-619-281
Działamy od poniedziałku do piątku w godzinach 9-17.
Wielowątkowo opisujemy poszczególne przypadki działania ZUS na naszym blogu. Pokazujemy praktyki ZUS i sposoby jak udowodnić, że umowa o prace nie była fikcyjna i wygrać sprawę z ZUS.
NAJCHĘTNIEJ CZYTANE ARTYKUŁY:
- DECYZJA O NIEPODLEGANIU – POZORNA UMOWA O PRACĘ
- KWESTIONOWANIE PRZEZ ZUS WYSOKOŚCI WYNAGRODZENIA
- ZUS PODWAŻA UMOWĘ O PRACĘ. JAK SIĘ BRONIĆ? – CZ. I / CZ. II / CZ. III / CZ. IV
JAK UDOWODNIĆ ŻE UMOWA NIE BYŁA POZORNA
Pozorność umowy o prace jest badana przez Sąd na kilku płaszczyznach. Same dokumenty formalne związane z zatrudnieniem, takie jak: umowa o pracę, orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy, szkolenie BHP, zgłoszenie do ubezpieczeń nie są wystarczające, dla przesądzenia czy umowa o pracę stanowi tytuł do ubezpieczeń.
W orzecznictwie podkreśla się, że o tym, czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy, stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych, nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 Kodeksu pracy. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych (por. wyrok SA w Szczecinie z dnia 27 września 2016 r. III AUa 7/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 6 marca 2014 r. sygn. akt III AUa 997/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 marca 2014 r. sygn. akt III AUa 923/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 listopada 2013 r. sygn. akt III AUa 358/13).
Do objęcia pracowniczym ubezpieczeniem społecznym nie może dojść wówczas, gdy zgłoszenie do tego ubezpieczenia dotyczy osoby, która nie jest pracownikiem, przez co rozumieć należy sytuacje, w których praca w ogóle nie jest świadczona albo jest wykonywana, lecz w ramach innego stosunku prawnego niż stosunek pracy, albo gdy są jedynie pozorowane czynności pracownika (wyrok SN z dnia 18.05.2006 r. III UK 32/06).
Stanowisko to jest tym bardziej uzasadnione, jeżeli zarzuca się, że strony zawarły umowę o pracę dla pozoru, a zatem nie w celu rzeczywistego świadczenia pracy, lecz np. w celu uzyskania określonych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru (art. 83 § 1 k.c.) oznacza, że osoba składająca oświadczenie nie chce, aby powstały jego skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. W przypadku pozorności umowy o pracę, a więc czynności prawnej dwustronnej, gdzie oświadczenia woli składają obie strony, zamiarem stron nie jest więc faktyczne nawiązane stosunku pracy, a w konsekwencji jej wykonywanie. Dla ustalenia, iż umowa nie jest pozorna nie wystarczy sporządzenie umowy o pracę i stosownej dokumentacji oraz opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne za osobę zgłoszoną do ubezpieczenia. Istotą zawarcia umowy dla pozoru jest bowiem właśnie wprowadzenie innych podmiotów w błąd co do tego, że umowa została zawarta. W przypadku pozorności umowy o pracę chodzi przede wszystkim o wprowadzenie w błąd Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Naturalnym więc jest, że strony przede wszystkim dbają o to, by były niezbędne dokumenty potwierdzające tę okoliczność. Tak więc poza formalnymi warunkami zawarcia umowy, badać należy przede wszystkim fakt, czy była ona w rzeczywistości wykonywana w ramach stosunku pracy (wyrok SA w Gdańsku z 20.02.2013 r. III AUa 1197/12).
POZORNOŚĆ UMOWY O PRACE – WAŻNY WYROK SN
W jednym z ostatnich wyroków SN wypowiedział się na temat pozorności umowy o prace. Chodzi o ważny wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2020 r., I UK 387/18. SN wypowiadając się odnośnie art. 22 § 1 Kodeksu pracy wskazał, że „(…) przepis ten mówi jedynie o zobowiązaniu się przez pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Kładzie więc nacisk na zamiar pracownika i gotowość wykonywania przez niego pracy istniejące w momencie zawierania umowy o pracę. Skutecznemu i ważnemu zawarciu takiej umowy nie stoi zatem na przeszkodzie późniejsza, spowodowana obiektywnymi przeszkodami (np. chorobą powodującą niezdolność do pracy) niemożność faktycznego podjęcia pracy w terminie określonym w umowie o pracę zgodnie z art. 26 k.p. Co więcej, Sąd Najwyższy w obecnym składzie jest zdania, że nie może być mowy o pozorności umowy o pracę również wtedy, gdy pracownik zawiera umowę o pracę, będąc już czasowo niezdolnym do pracy, ale zakładając, że podejmie pracę niezwłocznie po ustąpieniu tej niezdolności. Niezdolność do pracy występująca w dacie zawarcia umowy o pracę nie niweczy bowiem zamiaru podjęcia pracy, choćby w późniejszym terminie. Zresztą, co również wynika z ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie przez Sąd drugiej instancji, skarżący podjął, choć nie do końca wiadomo kiedy, pracę w warunkach określonych w spornej umowie”.
Jest to bardzo ważne stanowisko SN z tego względu, że w wielu sprawach o pozorność umowy o pracę głównym argumentem ZUS jest krótkotrwałość zatrudnienia przed dniem wystąpienia ryzyka ubezpieczeniowego. Zdaniem ZUS wystąpienie niezdolności do pracy na krótko po jej zawarciu oznacza, że umowa o pracę była pozorna i jako taka jest nieważna. Cytowany wyrok SN idzie wbrew linii stosowanej przez ZUS. Rzeczywiście bowiem „myślenie” ZUS jest bardzo proste i w gruncie rzeczy zmierza do pozbawienia prawa do zasiłku. Tym tylko kieruje się ZUS w swojej retoryce. Tymczasem – co słusznie podkreślił Sąd Najwyższy – wystąpienie niezdolności do pracy w krótkim czasie po zawarciu umowy nie może z automatu oznaczać, że umowa o pracę została zawarta dla pozoru.
POWIĄZANE ARTYKUŁY NA BLOGU:
PRAWNIK DO WALKI Z ZUS. STAJEMY PO STRONIE OBYWATELA W SPORACH Z ZUS. Pomagamy w sprawach o pozorną umowę o pracę, gdzie ZUS zarzuca, że zatrudnienie było fikcyjne i odmawia wypłaty zasiłków. Przygotowujemy odwołania od decyzji ZUS w sprawach o niepodleganie do ubezpieczeń, reprezentujemy Klientów przed sądami ubezpieczeń społecznych, w tym przed Sądem Najwyższym, a także przed Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Rzecznikiem Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz wszelkimi innymi instytucjami ochrony obywatela w sporze z organami administracji publicznej.
ZGŁOŚ SIĘ DO NAS JUŻ DZIŚ!
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą kancelarii i skorzystania z naszych usług.
Zadzwoń 502 619 281 / napisz kancelaria@zawartka.pl
Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00.
SZYBKI KONTAKT PRZEZ FORMULARZ KONTAKTOWY: