You are currently viewing DECYZJA O NIEPODLEGANIU – SĄD ODDALA APELACJĘ ZUS

DECYZJA O NIEPODLEGANIU – SĄD ODDALA APELACJĘ ZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie składa broni i walczy do końca. Pomimo przegranej przed Sądem 1. instancji ZUS wniósł apelację i … po raz drugi przegrał 🙂

Sprawa dotyczyła zarzutu fikcyjnej działalności gospodarczej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję, w której stwierdził niepodleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej. Swoją decyzję organ rentowy uzasadnił tym, że ubezpieczona deklarowała podwyższone podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i raptem po kilku miesiącach wniosła o wypłatę zasiłku chorobowego za czas niezdolności do pracy powstałej w okresie ciąży. Motywując swoją decyzje Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwrócił uwagę na fakt, że podejmując działalność gospodarczą ubezpieczona była w ciąży, po okresie nie posiadania tytułu do ubezpieczeń. Dalej ZUS podnosił argument o krótkotrwałości okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz okoliczność zadeklarowania wysokiej podstawy wymiaru składek, pomimo iż ubezpieczona posiadała prawo do skorzystania z opłacania składek na zasadach preferencyjnych. Zdaniem ZUS wszystkie te okoliczności świadczyły o tym, że ubezpieczona nie miała na celu prowadzenia działalności gospodarczej, a jedynie uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej i możliwości skorzystania z zasiłku macierzyńskiego.

Ubezpieczona złożyła odwołanie od powyższej decyzji do Sądu Okręgowego w Łodzi wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych. W toku postępowania pierwszoinstancyjnego Sąd ustalił, że przed założeniem działalności gospodarczej kobieta była zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna. Nie posiadała wykształcenia ani doświadczenia związanego z profilem podjętej działalności gospodarczej. Działalność założyła w 3 miesiącu ciąży. Pomimo to zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwalał na ustalenie, że firma była faktycznie prowadzona – przykładowo w okresie działalności wysłano 112 paczek do klientów. W ocenie Sądu Okręgowego wykonywana przez ubezpieczoną działalność gospodarcza wykazuje cechy zorganizowania i ciągłości, zatem może być uznana za działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów prawa. W zachowaniu odwołującej się przede wszystkim uwidacznia się zamiar dążenia (woli) do uczynienia z działalności gospodarczej stałego (ciągłego) źródła dochodu. Do takiego wniosku prowadzi fakt, iż w okresie po narodzinach dziecka nie zrezygnowała z prowadzenia działalności i obecnie ją kontynuuje. Sąd uznał odwołanie za słuszne i zmienił zaskarżoną decyzję.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionując ocenę Sądu o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej.

Sąd Apelacyjny w Łodzi uznał za chybione zarzuty podniesione przez Organ rentowy.

Ciąża a podleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej

Sąd II. instancji przywołał orzecznictwo Sądu Najwyższego i wyraził zdanie, że stan ciąży w okresie realnie rozpoczętej pozarolniczej działalności nie sprzeciwia się ani nie wyklucza dalszego i nieprzerwanego podlegania ubezpieczonej obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tego tytułu. Sąd Apelacyjny cytując z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2014 r. (I UK 235/13, LEX nr 1444493) wskazał, że nawet podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w 8. miesiącu ciąży nie stanowi przeszkody do podlegania ubezpieczeniom społecznym w aspekcie wykonywania jej w sposób ciągły. Zamiaru ciągłego prowadzenia działalności gospodarczej nie podważa również przewidywanie jej zawieszenia ze względu na ciążę albo konieczność opieki nad dzieckiem.

Co więcej Sąd Apelacyjny uznał, że samo rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej w okresie ciąży, nie jest w żadnym zakresie sprzeczne z prawem. Szczególnie w niniejszym przypadku, gdy czynności naprawy samochodów, zakupu i sprzedaży części samochodowych wykonywały inne zatrudnione w firmie osoby, a odwołująca się nimi „zarządzała”. Dodatkowo Sąd Apelacyjny wyraził pogląd, że podjęcie i wykonywanie przez kobietę w ciąży pozarolniczej działalności gospodarczej, nawet gdyby głównym motywem było uzyskanie przez nią wyższych świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem, jeżeli działalność ta – co w niniejszej sprawie zostało wykazane – była faktycznie wykonywana (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 lutego 2006 r. w sprawie III UK 156/05, LEX nr 272549). Tym samym czynienie odwołującej się zarzutu, że odprowadzała składki od wysokiej podstawy wymiaru, jest bezzasadne. Takie stanowisko zajął również Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 25 marca 2015 r. (III AUa 1479/14, LEX nr 1682839), w którym stwierdził, że motywacja podjęcia działalności gospodarczej kobiety będącej w ciąży, w sytuacji, gdy oczywiste jest, że po niedługim okresie opłacania składek (od najwyższej dopuszczalnej podstawy wymiaru) będą jej przysługiwały nieproporcjonalnie wysokie świadczenia – nie jest zabroniona przez prawo ubezpieczeń społecznych.

Kwalifikacje do prowadzenia dg i osobiste wykonywanie dg a konstytucyjna zasada wolności działalności gospodarczej

Odnosząc się do podniesionego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w apelacji zarzutu, że ubezpieczona nie prowadziła zarejestrowanej działalności gospodarczej, gdyż nie miała w tym zakresie kwalifikacji, a faktycznie działalność tę prowadził jej konkubent, Sąd podkreślił, że z definicji ustawowej działalności gospodarczej nie wynika obowiązek jej osobistego wykonywania. Uwzględniając, że realizacja poszczególnych elementów działalności gospodarczej może być zlecana w ramach umów cywilnoprawnych osobom trzecim, jasne staje się, że nie można wykluczyć, iż „prowadzenie” działalności gospodarczej może ograniczać się do czynności zarządczych i organizacyjnych. Sąd uznał, że okoliczność, czy odwołująca się osobiście realizowała czynności wynikające z zawartych z kontrahentami umów, ma drugorzędne znaczenie i nie sposób na nim oprzeć rozstrzygnięcia stwierdzającego nieprowadzenie działalności gospodarczej. Sąd Apelacyjny odwołał się przy tym do art. 20 Konstytucji RP, który ustanawia zasadę wolności działalności gospodarczej, podlegającej ograniczeniom ustanowionym tylko w ustawie i jedynie gdy są konieczne z określonych w niej przyczyn, które jednak nie mogą naruszać istoty tej wolności. Oznacza to, że przy braku definicji, na czym ma polegać usługowa działalność gospodarcza, nie można wprowadzać ograniczenia, które nie wynika z ustawy. Brak jest tym samym podstaw do ingerowania w sposób prowadzenia i wykonywania tej działalności, w szczególności do stwierdzenia, że usługi polegające na naprawie samochodów mają być wykonywane tylko osobiście przez osobę, która zarejestrowana została jako prowadząca pozarolniczą działalność.

Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu I instancji, że ubezpieczona  faktycznie prowadziła działalność gospodarczą i z tego tytułu podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Z powyższych względów, uznając apelację Organu rentowego za bezzasadną, Sąd Apelacyjny orzekł o jej oddaleniu.

__________

Por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 6 lipca 2017 r. III AUa 925/16 LEX nr 2341052

Por. Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 kwietnia 2016 r. VIII U 2842/14 LEX nr 2130795

Prowadzisz spór z ZUS i potrzebujesz pomocy prawnej?

Skontaktuj się z nami:

tel.: 502-619-281

e-mail: kancelaria@zawartka.pl

Dodaj komentarz