SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI: +48 502-619-281 E-MAIL: kancelaria@zawartka.pl
FIKCYJNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA ZUS

FIKCYJNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA ZUS

Setny wpis na blogu chcemy poświęcić gorącemu tematowi. Fikcyjna działalność gospodarcza to w dalszym ciągu bolączka wielu firm uwikłanych w spory z ZUS.

O sprawie piszą media ogólnopolskie jak Rzeczpospolita czy portal zus.pox.pl

My też wielokrotnie zajmowaliśmy się tą tematyką na blogu (zobacz artykuły klikając w tag ZUS fikcyjność prowadzenia działalności gospodarczej). Dziś chcemy spojrzeć od innej strony na decyzje o niepodleganiu ubezpieczeniom społecznym wydawane przez ZUS.

Mianowicie chodzi o praktykę organu rentowego polegającą na posługiwaniu się przez ZUS zasadami współżycia społecznego w decyzjach, w których ZUS zarzuca fikcyjną działalność gospodarczą.

ZDANIEM ZUS: FIKCYJNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA, BO … PRZEDSIĘBIORCA NARUSZYŁ ZASADY WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO

Z naruszenia przez przedsiębiorcę (bliżej nieokreślonych) zasad współżycia społecznego ZUS czyni zarzut o fikcyjnej działalności gospodarczej. Organ ubezpieczeń społecznych uzasadnia decyzję, tym że „czynność prawna” zgłoszenia do ubezpieczeń jest nieważna, bo – zdaniem ZUS – nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W decyzji ZUS czytamy, że „działanie polegające na fikcyjnym prowadzeniu działalności jedynie w celu uzyskania świadczeń wypłacanych przez ZUS, bez wątpienia uznać należy za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, albowiem narusza ono zasadę równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, zasadę solidaryzmu ubezpieczeń społecznych oraz zasadę nieuprawnionego uszczuplania środków funduszu ubezpieczeń społecznych”.

Bardzo często odpowiednie przepisy prawa (tj. art. 5 Kodeksu cywilnego lub art. 58 Kodeksu cywilnego) pojawiają się nawet w podstawie prawnej rozstrzygnięcia decyzji.

Przykłady poniżej:

CZY ZUS MOŻE STOSOWAĆ PRZEPISY PRAWA CYWILNEGO DO UZNANIA DZIAŁALNOŚCI ZA FIKCYJNĄ?

Fikcyjna działalność gospodarcza jako zarzut ze strony ZUS wobec przedsiębiorcy opiera się głównie na argumentacji o naruszeniu zasad współżycia społecznego. ZUS stosuje w tym zakresie przepisy kodeksu cywilnego – art. 5 czy art. 58 KC.

Tymczasem warto podkreślić, że powszechnie przyjmuje się w orzecznictwie, że do złagodzenia rygorów prawa ubezpieczeń społecznych nie stosuje się art. 5 Kodeksu cywilnego, bo przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter przepisów prawa publicznego. Nie jest możliwe opieranie rozstrzygnięcia sądu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych o zasady sprawiedliwości społecznej, czy też inne klauzule generalne jak zasady współżycia społecznego. W judykaturze utrwalony jest pogląd o braku podstaw do stosowania owych zasad w sporach z zakresu ubezpieczeń społecznych (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 r., sygn. akt III UK 214/10, wyrok z dnia 23 października 2006 r., sygn. akt I UK 128/06).

Co ciekawe występuje tu pewna asymetria. Jak popatrzy się szerzej na orzecznictwo, to zasady współżycia społecznego są stosowane tam gdzie jest to „systemowi” na rękę. Czyli jeśli trzeba odmówić wypłaty świadczeń, wówczas można zasłonić się „zasadami współżycia społecznego” – jak robi to ZUS. Natomiast jeśli to ubezpieczony chce coś uzyskać powołując się na zasady współżycia społecznego (np. ubezpieczonemu brakuje 1 miesiąc pracy w szczególnych warunkach do uzyskania wcześniejszej emerytury) wówczas zasady współżycia społecznego nie obowiązują …

STOSOWANIE PRZEPISÓW KODEKSU CYWILNEGO DO SPRAW Z ZAKRESU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH. CO MÓWIĄ PRZEPISY?

Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, odsyłając do przepisów prawa cywilnego, wskazują każdorazowo zakres stosowania tych przepisów. Takiej regulacji szczególnej, odsyłającej do przepisów prawa cywilnego nie ma w ogóle jeśli chodzi o możliwość stosowania przez ZUS w stosunku do przedsiębiorców przepisów art. 5 czy art. 58 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z zasadą praworządności przepis prawa stanowiący kompetencję administracyjną jest nieodzownym elementem istnienia każdego organu administracyjnego. Stanowi podstawę działań organu. Kompetencja to „być albo nie być” organu administracyjnego (tak J. Zimmermann, Aksjomaty prawa administracyjnego. Warszawa 2013). Skoro zatem nie ma wyraźnego odesłania do stosowania przez ZUS przepisów prawa cywilnego w zakresie art. 5 KC czy art. 58 KC to organ rentowy nie może tych przepisów stosować. Tym samym decyzja oparta na tych przepisach jest bezprawna, albowiem organ nie posiadał normy kompetencyjnej do wydania tego typu decyzji.

Prawo jest stanowione po to aby obywatel w sporze z organem administracji publicznej mógł czuć się bezpieczny. Prawo powinno jasno określać zakres kompetencji organu administracji. Tego typu sytuacje, gdzie ZUS działa nie na podstawie przepisów prawa, a na podstawie bliżej nieokreślonych zasad współżycia społecznego są groźne dla porządku prawnego, bo wypaczają zasadę praworządności. ZUS sam tworzy prawo, a nie je stosuje. Stosując „zasady współżycia społecznego” organ rentowy jest w stanie uzasadnić każdą swoją decyzję, a obywatel jest de facto bezbronny wobec takiego działania organu administracji publicznej.

*Kancelaria przygotowała projekt interpelacji poselskiej w tej sprawie we współpracy z Biurem Poselskim Pana Posła Jakuba Kuleszy. Liczymy na to, że ZUS zaprzestanie tego typu praktyk, które wykraczają poza zakres kompetencji organu administracji.

Prawnik od spraw ZUS. Działamy na terenie całej Polski.

Pomagamy na każdym etapie sporu z ZUS:

  • odwołanie od decyzji ZUS
  • apelacja od wyroku sądu 1. instancji
  • skarga kasacyjna w sprawach ZUS

Kancelaria prawna specjalizująca się w sporach z ZUS.

Zapytaj o ofertę – wycena zlecenia przeprowadzana jest za darmo.

Napisz / zadzwoń:

tel.: 502-619-281

e-mail: kancelaria@zawartka.pl

KLIKNIJ W ZAKŁADKĘ KONTAKT

Dodaj komentarz

Close Menu