Blog

WSA w Szczecinie argumentował w uzasadnieniu wyroku, że to na ZUS jako na organie administracji publicznej, który powinien „stać na straży praworządności (art. 7 k.p.a.), prowadzić postępowanie w sposób budzący zaufanie do władzy publicznej (art. 8 § 1 k.p.a.), wypełniać wobec stron obowiązki informacyjne (art. 9 k.p.a.), zapewnić stronom udział w postępowaniu (art. 10 § 1 k.p.a.), a także działać wnikliwie i szybko (art. 12 § 1 k.p.a.)” ciążyły obowiązki, których ZUS nie dochował i tym samym nie może ze swoich zaniedbań m.in. co do należytego pouczenia strony o okolicznościach prawnych, mających wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków, wyciągać dla strony negatywnych skutków prawnych.

Sąd wskazał, że „Norma postępowania zawarta w art. 9 k.p.a. zobowiązuje organ do udzielania stronie niezbędnych wyjaśnień i wskazówek z urzędu, a nie tylko na wniosek, a to wszystko w celu ochrony strony przed negatywnymi konsekwencjami braku wiedzy co do obowiązującego prawa.  W rozpoznawanej sprawie organ nie udzielił skarżącej odpowiedniej informacji, a zatem naruszył przepisy postępowania administracyjnego (art. 8 i art. 9 k.p.a.)”.

WSA zwrócił również uwagę na COVIDowe regulacje prawne dotyczące terminów – m.in. na obowiązujący w 2020 przepis art. 15zzr oraz na obowiązujący obecnie przepis art. 15zzzzzn2 ustawy COVID.

Zgodnie z tym ostatnim przepisem, art. 15zzzzzn2:

1. W przypadku stwierdzenia uchybienia przez stronę w okresie obowiązywania stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:

1) od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed organem administracji publicznej,

2) do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,

3) przedawnienia,

4) których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie,

5) zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,

6) do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju 

– organ administracji publicznej zawiadamia stronę o uchybieniu terminu.

2. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, organ administracji publicznej wyznacza stronie termin 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu.
3. W przypadku, o którym mowa w art. 58 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w terminie 30 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu.

Zatem nie każde uchybienie terminu w trakcie obowiązywania stanu epidemii COVID-19 będzie skutkować wystąpieniem negatywnych skutków prawnych dla strony postępowania administracyjnego.