You are currently viewing WSPÓLNIK ILUZORYCZNY

WSPÓLNIK ILUZORYCZNY

Wspólnik iluzoryczny” to pozaprawna konstrukcja wykorzystywana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do naliczania swoistego „domiaru” składkowego do zapłaty na rzecz wspólnika większościowego posiadającego dominujący pakietu udziałów w spółce z o.o.

Tylko wspólnik posiadający wszystkie udziały w spółce powinien odprowadzać składki do ZUS. A contrario wspólnik posiadający nawet dominujący pakiet udziałów, ale nie wszystkie udziały, nie powinien płacić składek do ZUS z tego tytułu.

Jak walczyć z patologią ZUS, który próbuje tworzyć prawo, zamiast stosować je wprost bez nadinterpretacji? O tym w dzisiejszym wpisie.

WSPÓLNIK ILUZORYCZNY – METODYKA DZIAŁANIA ZUS

Obecnie ZUS prowadzi w całej Polsce „zmasowaną akcję” przeciwko większościowym wspólnikom spółek z o.o. Problem, jaki się tu pojawia jest taki, że jak już ZUS „wykryje” takiego większościowego wspólnika, to naliczenie składek do zapłaty wstecz bywa bardzo bolesne i kosztowne. ZUS stosuje 5cio letni termin przedawnienia składkowego wynikający z art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne).

Nie da się „wstecz” zmienić schematu udziałów w spółce. Dług składkowy, który generuje ZUS ustalając obowiązek podlegania do ubezpieczeń społecznych, jest przypisywany większościowemu wspólnikowi, a nie spółce.

Trzeba także uważać na korespondencję, którą otrzymuje się z ZUS. W pierwszej decyzji ZUS ogólnie ustala obowiązek podlegania do ubezpieczenia społecznego i nie wylicza kwoty składek do zapłaty. To może zmylić przysłowiowego Jana Kowalskiego, który zwyczajnie może nie zrozumieć treści decyzji i tego co się za nią kryje. Dopiero jak decyzja ustalająca schemat podlegania do ubezpieczeń stanie się prawomocna (to jest nie zostanie zaskarżona do Sądu), wówczas ZUS wyda kolejną decyzję, w której napisze jakich pieniędzy domaga się od niczego nieświadomego Jana Kowalskiego.

WSPÓLNIK ILUZORYCZNY – JAK WYGRAĆ SPRAWĘ Z ZUS

Jak wygrać sprawę z ZUS, w której ZUS ustala obowiązek podlegania do ubezpieczeń społecznych z tytułu posiadanego statusu większościowego wspólnika spółki z o.o.? Z pomocnymi argumentami przychodzi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2020 r., sygn. I UK 225/19. W rozpatrywanej przez SN sprawie, Sąd Okręgowy zmienił decyzję ZUS, a Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu Okręgowego i uznał racje ZUSu 😊 Dwie instancje – dwa różne wyroki. Kasacja okazała się skuteczna i SN uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego. Kwestią sporną było objęcie większościowego wspólnika obowiązkiem ubezpieczeń społecznych jako jednoosobowego wspólnika sp. z o.o., przy uznaniu wspólnika mniejszościowego za wspólnika iluzorycznego. Sąd Najwyższy przedstawił trzy argumenty przemawiające za brakiem uprawnienia ZUS do stosowania konstrukcji „wspólnika iluzorycznego”.

Pierwszy argument to zwrócenie uwagi przez SN na genezę przepisu art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. objęcie takich wspólników ubezpieczeniem w sytuacji gdy nie mogli zawrzeć ważnej umowy o pracę ze swoją spółką. Taki był cel wprowadzenia przepisu przez ustawodawcę: „To było przyczyną wprowadzenia tej szczególnej regulacji, czyli aby nie pozbawiać go ubezpieczenia społecznego ze względu na systemową nieważność umowy o zatrudnienie „z samym sobą”.

Po drugie ZUS nie może stosować ogólnego zarzutu opartego na obejściu przepisów (art. 58 k.c.), tylko powinien w każdej takiej sytuacji konkretnie wskazać na czym miało polegać rzekome obejście przepisów przy sprzedaży / darowaniu udziałów drugiemu, mniejszościowemu wspólnikowi. Jak zauważył Sąd Najwyższy nie możne stanowić obejścia przepisów w rozumieniu art. 58 k.c. czynność zbycia udziałów w spółce bo „ograniczenie zasady swobody obrotu udziałami w spółce z o.o. nie wynika z art. 8 ust. 6 pkt 4”.

Wreszcie po trzecie pojęcie „wspólnik iluzoryczny” dotyczy orzecznictwa ukształtowanego na tle zawierania umowy o prace przez wspólnika większościowego ze spółką, na tle sporów o pracownicze zatrudnienie wspólnika jedynego lub dominującego „w swojej” spółce. Jak zauważył SN „Kategoria iluzorycznego wspólnika przyjmowana jest w orzecznictwie jako podstawa do dalszego wnioskowania, że nie spełnia się przesłanka pracowniczego zatrudnienia. Chodzi o przesłankę podporządkowania pracodawcy, czyli o jej spełnienie w sytuacji, gdy „pracownik” jest jednocześnie dominującym lub niemal jedynym wspólnikiem w spółce, która ma być jego pracodawcą”. ZUS nie może zatem stosować konstrukcji „wspólnika iluzorycznego” do przymusowego obejmowania większościowych wspólników spółek z o.o. obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Te sprawy różnią się od spraw o pracownicze ubezpieczenie większościowych wspólników, na których to tle orzecznictwo wypracowało konstrukcję „wspólnika iluzorycznego”.

PRAWNIK ZUS. STAJEMY PO STRONIE OBYWATELA W SPORACH Z ZUS.

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą kancelarii i skorzystania z naszych usług.

odwołanie od decyzji ZUSapelacja ZUSskarga kasacyjna ZUS

Zadzwoń 502 619 281 / napisz kancelaria@zawartka.pl

Jesteśmy dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00.

SZYBKI KONTAKT PRZEZ FORMULARZ KONTAKTOWY:

    Dodaj komentarz