SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI: +48 502-619-281 E-MAIL: kancelaria@zawartka.pl
ZWOLNIENIE LEKARSKIE A UMOWA ZLECENIE U INNEGO PRACODAWCY

ZWOLNIENIE LEKARSKIE A UMOWA ZLECENIE U INNEGO PRACODAWCY

Zwolnienie lekarskie a umowa zlecenia u innego pracodawcy. Czy to dopuszczalne? Czy przebywając na zwolnieniu lekarskim można wykonywać pracę na podstawie umowy zlecenia w innej firmie?

ZWOLNIENIE LEKARSKIE A UMOWA ZLECENIE U INNEGO PRACODAWCY

Co do zasady odpowiedź na postawione pytanie rozstrzyga art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Inaczej będzie wyglądać sytuacja gdy umowa zlecenia będzie wykonywana jedynie przez część miesiąca, w której pracownik nie przebywa na L4. Problemem w tym wypadku jest praktyka zawierania umów zlecenia i ich rozliczania. Często w umowie jest zapisane, że Zleceniobiorca ma przepracować określoną liczbę godzin za określoną stawkę. W rachunku natomiast jest zapis, że zlecenie było wykonywane w okresie od dnia 1 marca do dnia 31 marca. Co w sytuacji zatem gdy przez pierwsze 10 dni marca pracownik przebywał na L4? W tym wypadku ZUS musiałby wykazać, że umowę zlecenia była wykonywana akurat w te dni, w których ubezpieczony przebywał na zasiłku. W praktyce w przypadku wszczęcia przez ZUS kontroli, będzie to przedmiotem postępowania wyjaśniającego – organ rentowy może skierować np. pismo do zleceniodawcy z pytaniem kiedy, w jakich dniach i jak ubezpieczony raportował wykonywanie zlecenia. ZUS będzie badał czy w konkretnych dniach przebywania na L4 u innego pracodawcy nie ma mejla czy dokumentu z podpisem ubezpieczonego, który wskazywałby na wykonywanie w tym dniu czynności w ramach umowy zlecenia. Sam fakt wystawienia rachunku za cały miesiąc od 1 marca do 31 marca nie wskazuje, że umowa była wykonywana codziennie w tym okresie, niemniej jednak ZUS „lubi” bardzo upraszczać rzeczywistość i może przyjąć nieprawdziwe założenie, że umowa była wykonywana codziennie. To spowoduje odwrócenie ciężaru dowodu i to na ubezpieczony będzie musiał wykazać, że okres przebywania na zasiłku w marcu nie pokrywał się z wykonywaniem umowy zlecenia.

UTRATA PRAWA DO ZASIŁKU

Pojawia się problem czy utrata prawa do zasiłku za marzec powoduje następczo utratę prawa do zasiłku w następnych miesiącach? Nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi. Z jednej strony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2000 r., II UKN 634/99 stwierdzono, że utrata prawa do zasiłku obejmuje cały okres zwolnienia lekarskiego, ale dotyczy to każdego zwolnienia z osobna. Zatem jeśli ZUS skutecznie zakwestionuje prawo do zasiłku za marzec, to nie rozciąga się to z automatu na kolejne miesiące, w których pracownik przebywał na innym zwolnieniu lekarskim. To stanowisko potwierdził SN w kolejnym orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2008 r., I UK 249/07, gdzie SN wyraził pogląd, że utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy tylko okresu objętego zaświadczeniem (zwolnieniem) lekarskim, w którym nastąpiło podjęcie pracy zarobkowej, a nie całego okresu zasiłkowego. Tak też wypowiedział się SN w wyroku z dnia 2 sierpnia 2017 r., II UK 205/17: Utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy jedynie okresu objętego zwolnieniem, w którym wystąpiła przesłanka jego utraty, a nie całego okresu zasiłkowego.

Istnieje jednak dalej pokusa organu rentowego, żeby odmawiać prawa do świadczeń za cały okres zasiłkowy, a nie tylko za zwolnienie na którym wykryto naruszenie prawa.

ZWROT ZASIŁKU PRZEZ PRACOWIKA, KTÓRY NIEPRAWIDŁOWO WYKORZYSTYWAŁ ZWOLNIENIE OD PRACY

Aby uznać, że wypłacone ubezpieczonemu zasiłki są świadczeniami nienależnie pobranymi trzeba wykazać przesłanki z art. 84 ustawy systemowej. Nie każde świadczenie nienależne jest „świadczeniem nienależnie pobranym”.

W przypadku gdy ZUS stwierdzi, że ubezpieczony wykorzystywał zwolnienie lekarskie niezgodnie z jego przeznaczeniem, wówczas podstawową kwestią staje się rozstrzygnięcie, czy pobrany przez ubezpieczonego zasiłek chorobowy był nienależnie pobranym świadczeniem w rozumieniu art. 84 ust. 2 ustawy systemowej?

Nie zachodzą w sprawie okoliczności polegające na pouczeniu o braku prawa do pobierania świadczenia ani świadczenie nie zostało przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów jedyną możliwością pozostają „inne przypadki świadomego wprowadzenia w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia”. ZUS może domagać się zwrotu nienależnie pobranego świadczenia tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2007 r., I UK 90/07). Wynika z tego jednoznacznie, że naruszenie art. 17 ustawy zasiłkowej nie może stanowić podstawy żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Nie wyłącza też stosowania definicji nienależnie pobranych świadczeń z art. 84 ust. 2 ustawy systemowej. Innymi słowy nie można postawić znaku równości pomiędzy stwierdzeniem wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z przeznaczeniem a zwrotem nienależnie pobranych świadczeń. 

Nienależnie pobrane świadczenia podlegają zwrotowi dopiero wtedy, gdy ZUS wyda stosowną decyzję administracyjną (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2010 r., I UK 210/09, LEX nr 585713 i z dnia 16 grudnia 2008 r., I UK 154/08). Z tą chwilą następuje wymagalność roszczenia o odsetki, gdyż z tą chwilą dłużnik pozostaje w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia głównego (art. 481 § 1 k.c.).

SIERPIEŃ 2020 NA BLOGU

Prawnik ZUS. Działamy na terenie całej Polski.

Pomagamy na każdym etapie sporu z ZUS:

  • porady prawne w sprawach ZUS
  • kontrola / postępowanie wyjaśniające ZUS
  • odwołanie od decyzji ZUS
  • apelacja od wyroku sądu 1. instancji
  • skarga kasacyjna w sprawach ZUS

Kancelaria prawna specjalizująca się w sporach z ZUS.

Zapytaj o ofertę – wycena zlecenia przeprowadzana jest za darmo.

Napisz / zadzwoń:

tel.: 502-619-281

e-mail: kancelaria@zawartka.pl

KLIKNIJ W ZAKŁADKĘ KONTAKT

 

ZOBACZ TERAZ: KANCELARIA WYGRYWA SPRAWĘ Z ZUS

Dodaj komentarz

Close Menu